dinsdag 15 april 2014

Leren op de werkplek (3)

De frictie tussen het leren en het werken, tussen de hei en de klei, blijft een prachtige uitdaging. Met een inspirerende training of een prikkelende game zijn mensen echt in beweging te krijgen. Ze stappen vol energie en goede voornemens weer terug naar de werkvloer, maar daar zit de kink in de kabel. De kink heeft in mijn beleving niet eens zozeer met de vergeetcurve te maken, maar meer met de goede prikkels om aan de slag te gaan op de vloer.

In het krachtenveld op de werkvloer zijn collega's en de leidinggevende cruciaal.

De leidinggevende speelt een sleutelrol:
- als aanjager om teamleden achter de vodden te zitten
- als facilitator voor het geven van de noodzakelijke ruimte aan de teamleden
- als rolmodel om te tonen wat echt belangrijk is: geen woorden maar daden

Leidinggevenden betrekken we zoveel mogelijk bij een leerinterventie. Bijvoorbeeld doordat ze deelnemen aan testrondes en pilots. Hun feedback wordt meegenomen en ze worden zelf meer eigenaar van de oplossing. En op zijn minst weten ze uit eigen ervaring wat hun teamleden te wachten staat.

Ook ontwikkelen we tools om de leidinggevenden te ondersteunen bij het doorvoeren van de verandering. Bijvoorbeeld door inzicht te bieden in de voortgang van de medewerkers via een dashboard. Of door lunchwebinars te organiseren, zoals we voor Heinkene doen. Of via een management toolbox, die een range aan kleine, praktische interventies bevat om met team(leden) te doen zoals minigames, posters, checklists, ppt's of zelfs boeken. Hieronder een mooi voorbeeld van hoe Holland Casino hun toolbox introduceerde bij de managers. Die waren uitgenodigd voor een vage bijeenkomst die begon met deze video:



Aan het eind van de film stormden de twee witte mannen daadwerkelijk de meeting in. Gewapend met de fysieke toolbox natuurlijk.

Naast de leidinggevende spelen de collega's zelf spelen ook sleutelrol in het krachtenveld bij het borgen. Hoe stimuleer je dat ze elkaar scherp houden op de (gezamenlijke) voornemens? Natuurlijk met gamified feedback-tooltjes waarover ik eerder schreef. Verder faciliteren we enthousiastelingen om de rol van ambassadeur op zich te nemen, bijvoorbeeld doordat ze collega's prikkelende e-cards kunnen sturen met een persoonlijke test en een knipoog.




















We proberen aan te sluiten bij de drive van de medewerkers zelf. Voor Achmea bijvoorbeeld analyseerden we dat de collega's niet zozeer strebers waren die hechtten aan een overall ranking, maar wel elkaar speels wilden uitdagen op het vlak van vakmanschap. In de ontwikkelde PowerApp staat daarom het spelen tegen elkaar centraal, in de vorm van duel-leren. Medewerkers prikkelen elkaar zo tot groei. Je kunt 'm uitproberen met speciale inhoud rondom het NextLearning event!



donderdag 3 april 2014

Leren op de werkplek (2)


In dit blogje een wat technische insteek: hoe leer je fysiek op de werkplek? Hoewel het bij veel televisieinterviews een mooi achtergrondje van de expert is, denk ik dat de boekenkast met naslagwerken zijn langste tijd heeft gehad. Gedrukte zaken die blijven zullen toch meer ondersteuning zijn als een Quick Reference Card, muismatje met speerpunten of een posters met een denkraam. Een prachtig voorbeeld vond ik de high tech capsule waarmee Baumgartner naar beneden sprong: let op de spiekbriefjes met procedures.

















Maar laten we er niet omheen draaien: digitale dragers zijn veel flexibeler en sneller. Geen vergadering zonder smartphones, geen montage zonder toughbook. Daarop kan de professional gericht informatie zoeken. Hoe lager de drempel, des te beter.

Een manier om de drempel voor de gebruiker te verlagen is als de mobile device lokatiegebaseerde informatie toont. Bij Naturalis zijn we bijvoorbeeld bezig met een Proof of Concept voor een app die op basis van wifi weet waar-ie is in het museum. De bezoeker hoeft dan niet te selecteren over welke dino hij of zij meer wil weten, dat weet de app zelf wel.

Soms wordt specifieke informatie door een 'marker' getriggerd. Van oudsher was dat een QR-code. Hier een voorbeeld van een BYOD-stemkastje dat we ontwikkelden van ABN Amro. Medewerkers scannen het massaal met de smartphone.








Een stapje verder is informatie op basis van grafische markers, zoals foto's. We ontwikkelden zo Augmented Reality apps waarmee je het interieur van een kantoor met één vinger kunt herinrichten en ervaren. Of bijvoorbeeld voor UWV een zeer succesvolle experience waarin bezoekers actief ontdekten hoe hun werk over een paar jaar later zou zijn. Achtergrondinformatie, video's en interactie kwamen tevoorschijn als de iPad daar over een opgehangen postertje gleed.



Het kan een slag geavanceerder: informatie kan getriggerd worden door kledinglabels in een winkel. Die leert dan welke productinformatie en FAQ's zijn gekoppeld aan het specifieke kledingsstuk. Of gewoon een ruimtelijk apparaat dat wordt herkend, zoals in deze Proof of Concept op onze eigen afdeling.



Inmiddels zijn we weer een stapje verder in de richting van het ooit legendarische BMW-voorbeeld. Voor een grote klant gaan we aan de slag met performance support via Google Glass. Vooral handig met voice control, omdat de doelgroep daar complexe taken uitvoert in onmogelijke posities, met de handen vol gereedschap.  Spannend en high tech, alleen jammer dat Glass slechts een resolutie van 640 bij 360 pixels heeft, da's wel weer een beetje back to basics.










woensdag 2 april 2014

Leren op de werkplek (1)

Allereerst al een ambitieuze toevoeging aan de blogtitel: ik ben van plan een aantal blogjes te schrijven over hoe ik tegenover leren op de werkplek sta. Da's het (in ieder geval ons) thema voor het e-learning event. In dit eerste blogje ga ik kort in op het waarom. Waarom leren op de werkplek?

  • Leren zonder het direct toe te passen en daar succes te oogsten is onnatuurlijk en inefficient. Leren is geen einddoel, maar een stap naar beter functioneren. In het werk ligt de de vraag en het antwoord. Vond via Google een dit oude interview erover terug. 
  • Het 70-20-10 model leert dat het meeste leren op de werkplek zelf plaatsvindt. Of bij het koffiezetapparaat ernaast. Het effect van conventionele trainingen zit grappig genoeg vaak in het sociale leren tijdens en na de training. 
  • In tijdens van economische tegenwind staan investeringen in die 10% onder druk, al was het maar omdat medewerkers dan niet aan hun primiaire werk toekomen. 
  • Er is steeds meer kennis, die steeds sneller veroudert. De halfwaardetijd ervan neemt volgens prof Andries de Grip af: rond de oorlog was het 12 jaar, toen ik geboren werd 7 jaar en inmiddels een jaar of 3. Veel van studenten leren is dus al verouderd voor gebruik. 
  • Het belang van parate kennis neemt af, omdat technologie (IT) helpt om de informatie snel en comfortabel op te zoeken.  
  • De verwachtingen aan medewerkers verschuift ook: er wordt meer 'open skills' en zelfstandigheid verwacht, bijvoorbeeld in het kader van het nieuwe werken. Daarbij hoort het nieuwe leren, waarin verantwoordelijkheid meer op de werkplek bij medewerker zelf ligt. 
  • Formele kennis is vaak wel beschikbaar, maar geen ingeblikt wondermiddel. Het samen leren toepassen en verbeteren sluit meer aan bij de SECI-visie van Nonaka, dat waarde hecht aan het experimenteren en delen van ervaringen op de werkplek. 
  • Het besef dat leren meer is dan (initiële) kennisoverdracht is niet meer te keren. Het gaat om bijdragen aan organisatiedoelstelling door concrete gedragsverandering. Dus niet om content, maar om slimme feedbackloops, ondersteuning en uitdagende oefeningen op de werkplek. 
Lange lijst van open deuren, of juist de essentie van 'learning by doing'gemist? 

donderdag 20 maart 2014

iPad in stemlokaal

In aansluiting op het blogje van gisteren misschien ook leuk om nog even te melden dat Bright Alley bij die saaie ouderwetsche verkiezingen ook een kleine bijrol heeft gehad. Voor de Gemeente Rotterdam ontwierpen we afgelopen maanden een mooie app als ondersteuning van de werkzaamheden op de stembureaus. Hier een kort verslag van de "Aboutal-app".












Mooi voorbeeld van een project waarbij we echt een partner konden zijn voor de opdrachtgever. Veel ter plekke samen mogen werken tijdens het traject zelf, maar ook nog op de verkiezingsdag: vormgeefcollega Harmen was nog ter plekke om te evalueren hoe de app beviel in de praktijk, en wat we er zelf nog van kunnen leren voor de toekomst.

Het zal namelijk nog wel even duren voordat de tradionele verkiezingen zijn vervangen :)

woensdag 19 maart 2014

Gamify de democratie

Met het oog op de teruglopende opkomstpercentages bij verkiezingen vandaag, is het misschien leuk om eens door een gamification-bril naar politiek te kijken. Niet gehinderd door teveel kennis geeft misschien een frisse blik. Ik denk even hardop:

  • Centraal in de democratie moet feedback staan: hoe helderder en directer hoe beter. Dat pleit voor frequente referenda, of noem ze polls. Liefst maandelijks. 
  • Dat betekent niet dat iedereen maandelijks stemt. Dat zou teveel tijd vergen, en een onwenselijke drempel opgooien voor representativiteit. Mijn voorstel zou zijn dat -zeg- 10% van de bevolking wordt opgeroepen om te stemmen. De schaarste maakt het meer aantrekkelijk om te stemmen en iedereen komt dus eenmaal per jaar aan de beurt. 
  • Het stemmen gebeurt uiteraard thuis, "there's an app for that". Moet toch thuis kunnen, zoals ook belastingaangiftes, banktransacties en NSA spionage?
  • Het frequent stemmen zorgt ervoor dat de verdeling van de zetels langzaamaan verschuift. Geen plotselinge aardverschuivingen en braindrain dus, maar wel een helder afgegeven signaal van de bevolking. Heerlijk dat er ook geen verkiezingscampagnes meer zijn met elkaar overschreeuwende partijbonzen en loze kretologie. 
  • Het kiezen zelf gaat heel anders dan nu. Ik probeer de oprechte waarde en visie van de stemmer te scheiden van een onderbuikgevoel bij een bepaalde partijleider en een toevallige uitglijder in een debat. Door een game natuurlijk!
  • Er zijn al veel succesvolle games om op een aantrekkelijke, onbevooroordeelde manier de visie van de speler te destilleren. Zo blogde ik al 6 jaar geleden over bijvoorbeeld het Nederlandse Belastingspel en het Amerikaanse Budget Hero. Mooie voorbeelden die de kiezer zijn of haar waardes te ontdekken ,vooral economische vlak nog vaak. 
  • Het zou in mijn optiek breder ontwikkeld moeten worden en in meer concrete, voelbare cases omgezet moeten worden. Dan is het ook zinvol voor lager opgeleiden. Het is overigens een misvatting dat ouderen zo'n game niet zouden willen gebruiken, als-ie goed ontworpen is. Dat blijkt niet alleen uit research, maar ook uit mijn eigen ervaring. 
  • Het model achter zo'n game is natuurlijk cruciaal voor een eerlijke vertaling van voorkeur in de game naar partijkeuze. Bestaande kiescompassen en stemwijzers laten zien dat dat spitsroeden lopen is, maar wel kan. Zeker als het belang groot is. 
  • Ik zei partijen, die ouderwetse organisaties? Inderdaad, ik weet niets beters. Volgens mij is het zinvol als mensen zich verenigen en samenhangende plannen maken vanuit een visie. Plannen die haalbaar zijn, en met keuzes die ieder geval kunnen worden doorgereken. Losse referenda zijn om die reden geen alternatief volgens mij. 
  • Over de uitslag wordt niet gecorrespondeerd. Nadat je allerlei dilemma's hebt geworsteld en je keuzes hebt geoptimaliseerd lever je deze stem in. Geen handmatige vertaling dus van een stemadvies naar een stem. Dan ondergraaf je je opzet en bouw je alleen maar ruis in. Na afloop kan de partijkeuze nog teruggekoppeld worden, misschien. 
  • Over de uitslag kan natuurlijk WEL gecorrespondeerd worden. De game roept op tot veel discussie, onderling en met politici. Hieruit komt verder begrip voor, en aanvullingen voor een nieuwe versie van de game. Misschien is op dit vlak schaarste ook goed: alleen in de maand na je stem' faciliteert dit platform voor jou deze luxe, directe communicatie met politici. 
  • Het doen van zo'n game kost natuurlijk meer tijd dan het simpelweg aankrassen van een hokje. Maar terecht, volgens mij. Een weloverwogen keuze maken gaat niet zomaar, maar weloverwogen met oog voor spanningsvelden, nuances en tegenstellingen. Als je geen zin hebt om de consequenties van je voorgenomen keuze onder ogen te zien, is je stem weinig waard. En bovendien is zo'n game leuk om te spelen! 
  • Als je een volgend jaar weer aan de beurt bent, zijn jouw eerdere keuzes nog deels bewaard en kun je verder exploreren met aanvullende, actuele dilemma's. 
Pas tijdens het typen van het blogje herinner ik me dat ik jaren geleden al 'ns een schets maakte voor zo'n soort game. Even erbij gepakt, zie hieronder. Wie weet, wordt het ooit nog iets. Zou heerlijk zijn, want er is maar één ding leuker dan zo'n game spelen, en dat is het ontwerpen en ontwikkelen.





zondag 16 maart 2014

UX of LX

Ons team bestaat uit mensen met heel verschillende achtergronden: gamedesign, storytelling, interactieontwerp, onderwijskunde, vormgeving en techniek. Volgens mij is er één centrale verbinding tussen die verschillende, soms zelfs strijdige werelden. Leerervaring, of beter leerervaring. Niet voor niets de naam van mijn blogje. Startpunt en spil van het leren, of in ieder geval het echte leren dat de lerende en de omgeving verandert.

Afgelopen jaren hebben we steeds meer ingezet op het versterken van UserExperience (UX) als bindende factor. Daarom zijn we blij dat we van elkaar kunnen leren. Binnen Bright Alley, maar ook van de andere werkmaatschappijen van Conclusion. We kunnen veel leren van en aan die interactiecollega's. De werelden van Basket Builders, Amis en Conclusion Learning Centers verschillen natuurlijk net iets, maar daarom hebben zij juist hun eigen inspiratiebronnen en hun eigen leerzame vergissingen. Goed dus dat we meer en meer kennis uitwisselen en samenwerken.

Een mooi mijlpaaltje is de workshop die we aanstaande dinsdag gaan doen, in het kader van het Amis UX-event. We houden een hands-on workshop waarin we samen een extreme make-over doen van een interactieontwerp. Dit doen we via een ingekorte Design Studio sessie. Benieuwd wat eruit zal komen qua product; het zal hoe dan ook een leerzame sessie worden. Voor de bezoekers waarschijnlijk, maar in ieder geval voor onszelf!



donderdag 13 maart 2014

Game workshop dagen

Gisteren twee workshops gehouden op de game workshop dagen. Mooi om te doen om drie verschillende redenen:

Leuk allereerst om de deelnemers uit te dagen of mee te nemen in verfrissende gedachtengangen. Zo'n directe feedback heb je natuurlijk toch wat minder als ontwikkelaar van producten. Geeft veel energie!

Leuk ook dat er interesse is. Altijd lastig m geprogrammeerd te worden tegenover een grote held als Marcel de Leeuwe, maar ik begreep dat veel andere workshops door gebrek aan belangstelling geannuleerd waren.

Bovenal leuk om weer eens fris naar je eigen vakgebied te kijken en het verhaal verder aan te scherpen en te verrijken. Niet alleen zijn er elke keer nieuwe voorbeelden van serious games in het portfolio, maar vooral nieuwe inzichten en nieuwe valkuilen. You win some, you learn some.

Natuurlijk verhalen uit eigen koker, maar ook een blik op conclusies uit research. Best eng, met een hoogleraar op de eerste rij ;) Ook ruimte voor eigen inzichten: deze keer stonden vijf verschillende 'brillen' centraal om naar serious games te kijken. Bijvoorbeeld welk type games bij welk type leerdoel past. Vijf paradigma's, dimensies of kapstokken. Daar gaan er vast nog veel bijkomen...

maandag 10 maart 2014

Deel je leercurve

Vandaag weer een kleine ontdekking gedaan: de TED-speech van Joris Luyendijk. Ik kende hem als journalist van de prikkelende stukjes in mijn krant, waarin hij samen met de lezer nieuwe werelden verkent. En van zijn geweldige boek 'Het zijn net mensen', waarin hij kritisch kijkt naar journalistiek.



Ik bewonderdezijn frisse journalistieke blik al, vooral hoe hij deze behoudt en aanscherpt. Maar ik had zijn werk niet eerder door een didactische bril bekeken. Hoe juist het delen van je leercurve aansluit bij het (samen) leren in deze tijd. Op de manier waarop hij het aanpakt lijkt me het delen van je leercurve inderdaad een zinvol, inspirerend idee. Of het nou is met een blog, een krantencollumn of op een meer visuele gamified manier. Het sluit volgens mij aan bij initiatieven als Gibbon en bij innovatieve leerconcepten waaraan ik afgelopen jaar heb mogen werken. Wordt er enthousiast van, vooral als Joris het vertelt met een flinke brul!


zondag 2 maart 2014

Schoolmeester

Bij een kennismaking grap ik wel eens dat ik 'genetisch belast' ben.

Dan kan ik daarna uitleggen hoe onvermijdelijk het is om met leren bezig te zijn, omdat ik afkomstig ben uit een onderwijsnest. Het gezin was juf, leraar, orthopedagoog of leerlingbegeleider. En zelfs mijn opa, die het verkeerde vak had gekozen, was schoolmeester in zijn vrije tijd. Vanaf (de) jong kreeg ik dus de focus op leerprocessen mee. Gesprekken aan de keukentafel gingen erover, en al snel was ik zelf ook bezig met het geven van bijlessen, het schrijven van educatieve boeken, het kritisch meedenken op facultair en universitair niveau, en het geven van onderwijs zelf. Eerst als student-assistent, en later (nou ja, op mijn 24e) als parttime docent.

En dat terwijl ik in eerste instantie toch aardig leek te ontsnappen aan mijn noodlot: ik studeerde Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft, en kon me uitleven in creatieve concepten en User Experience. Ik heb ook best wat successen geoogst als ontluikend zelfstandig productontwerper. Toch lag daar mijn hart niet echt. Toen ik trots naar huis belde om te vertellen dat ik me wsja, eer meer ging richten op het onderwijs, was de reactie: "En dàt noem je goed nieuws?!" Jawel. Want juist de combinatie van ontwerpen, 'nieuwe' media en leren ben ik sindsdien fascinerend blijven vinden. De rol verbreedde daarbij van ontwerper, naar consultant en project- en teamleider.

Het (online) leerproces staat afgelopen 15 jaar centraal; pas afgelopen tijd ben ik weer meer en meer voor groep te vinden. Dit jaar gastcolleges op diverse hogescholen, workshops voor bijvoorbeeld Achema en Railinfra en presentaties op bijvoorbeeld bij het Next Learning Event en de Game Workshop dagen,




















De voorbereiding vind ik soms lastig, als ik de verwachtingen van het publiek lastig kan inschatten. Over het algemeen geniet ik echter van het moment zelf: heerlijk om mijn enthousiasme te delen, uit te dagen en vooral te genieten van de directe interactie. Inderdaad: genetisch belast.

donderdag 27 februari 2014

Op weg met Oppia

Vandaag blijkt Google een nieuw pad te zijn ingeslagen: ze lanceerden Oppia. Da's een soort auteurstool waarmee je online leren kunt vormgeven. Centraal daarin staat (gelukkig maar) het organiseren van feedback. Een docent programmeert een soort (leer)pad, op basis van de (re)acties van de student.
Ik gebruik hier onderwijstermen, maar eigenlijk is het zeker ook buiten een schoolsituatie bruikbaar. Het sociale aspect van delen en elkaar begeleiden wordt aangekondigd, maar dat zie ik nog niet zo sterk terug als bij het Nederlandse Gibbon.
Kid with backpack starting a hike through some hills and mountains, with the Oppia logo as a signpost

Traditiegetrouw is alles open en in Beta. Mooi natuurlijk, maar aan de andere kant zijn er nog maar weinig voorbeelden beschikbaar. Ik krijg allerlei foutmeldingen en gekke loops.

Are you seeing this?
yes
Höh!
indeed
Default loop - something went wrong
Functioneel lijkt het me nog een stuk rudimentairder dan andere open source auteurssystemen zoals Udutu, dat ik zeven jaar geleden al probeerde.

Het blijft voorlopig vooral een belofte. Spannend, maar ik ben nog voorzichtig: het ontwikkelteam is niet groot, en onduidelijk blijft vooralsnog hoeveel Google hierin zelf wil investeren. Voorlopig lijken ze vooral op een groeiende community te hopen voor het uitbouwen van de software, die op Python is gebaseerd.

Eerlijk gezegd ben ik momenteel nog benieuwder naar een ander initiatief dat Moodle aankondigde: een eerste eigen MOOC, over Making sense of data. Misschien stiekem een promo voor hun product Fusion Tables, maar ik verwacht een didactische kwaliteit die opkan tegen Udacity of Coursera. Nog een kleine drie weken!

donderdag 13 februari 2014

Goede voornemens

Zo langzamerhand zie ik weer meer mensen roken en snoepen. Mensen die rond de jaarwisseling vol goede voornemens waren. Lastig om ze vol te houden, zeker in je eentje in de wereld vol verleidingen. Dat blijkt natuurlijk ook binnen organisaties. Daar is neit het bierbuikje een probleem, maar bijvoorbeeld gebrek aan klantgerichtheid of aan feedback geven op elkaar.



Het is geen kunst om een training of module te volgen over zo'n onderwerp, maar wel om het enthousiasme vast te houden in het dagelijks werk. Van de hei terug in de klei gaan we weer 'gewoon' aan het werk. Jaar na jaar blijven we zo tegen dezelfde knelpunten aanlopen en verklaren ze onoplosbaar.

We proberen natuurlijk het leren op de werkplek te versterken en broeden op oplossingen om gezamenijke speerpunten een plek te geven in het dagelijks werk. Voor een aantal organisaties kwamen we daarvoor uit op een app die stimuleert om elkaar te waarderen op het gewenste gedrag.

Op een aftrapbijeenkomst maakt een team afspraken over gewenst gedrag. Zo tastbaar en concreet mogelijk natuurlijk. We willen het gedrag komende tijd zelf meer vertonen, maar ook graag meer bij anderen zien. Complimenten helpen daarbij enorm: een positieve stimulans voor het gewenste gedrag.

Onze app faciliteert het geven van een (digitale) pluim aan een collega, op een van de afgesproken speerpunten. Aan het einde van een vergadering nemen we bijvoorbeeld een minuutje de tijd om individueel te bepalen wie het gedrag het meeste vertoonde. Of aan het einde van de dag kiezen we een collega die excelleerde. Zoals jij anderen waardeert, zo word je zelf gewaardeerd: je hebt tussentijds inzicht in je eigen 'scores'. Het is geen wedstrijd, maar het stimuleert de zelfreflectie en nodigt uit tot experimenteren.


Uiteraard wordt periodiek de koploper in het zonnetje gezet. Welke tips of valkuilen heeft hij of zij te delen? En zijn we als team voldoende gegroeid om een volgend speerpunt op te pakken?
















Dit soort gamification komt terug als kleine losse 'app' die mobiel te gebruiken is, maar ook in oplossingen als Achmea's power app. In ons eigen Change-team hebben we de tool al in 2012 uitgeprobeerd. We schrokken ervan hoe krachtig het werkte; bijna gevaarlijk hoe sterk collega's zich erdoor lieten meslepen. Niets van "You win some, you learn some". Pas deze week hebben we de tool Bright Alley-breed ingezet voor onze goede voornemens. We hebben enkele van de Conclusion waarden gekozen en geconcretiseerd.








We experimenteeren in groepsgrootte, beloning, context en aansturing. Spannend of het ook in dit verband werkt!


zaterdag 8 februari 2014

Lego

Studiegenoot en vriend Arno Fluitman staat terecht te pronken met zijn groeiend imperium. Toen hij een paar jaar geleden vertelde dat hij zijn LEGO webshopje serieus wilde ontwikkelen, dacht ik niet dat hij zó serieus was. Miljoenen omzet, fysieke winkels, internationale vestigingen en vooral veel plannen voor méér. Arno heeft een sterke visie en ziet overal kansen voor innovatie en slimme samenwerking. Prachtig om te zien!


Voor mijn gevoel was LEGO in mijn jeugd al overal, maar het marktaandeel blijkt nog steeds toe te nemen. Mijn steentjes pasten vroeger in een stevige emmer: genoeg voor het bouwen van brandweergarages tot microscopen. Inmiddels hebben we meer dan vier megakratten in huis, die elke verjaardag verder gevuld worden. Maar ook de grote mensenwereld dringt het door.

Op Let'sPlayInnovation vorig jaar deed ik een inspirerende sessie Serious Play. Op een speelse manier ideeën en visie ontwikkelen, met speciale LEGO sets en zelfs speciaal gecertificeerde moderators. Was erg leuk, maar eigenlijk zat het dat minder in de begeleiding of bijzondere soort blokjes. Ook met standaard setje kun je helemaal los met een frisse geest. Bij Bright Alley doen collega's dat ook regelmatig. Soms voor de lol, om filmscenes na te bouwen. Soms om prototypes in elkaar te zetten. Wat zou dit bijvoorbeeld zijn?
foto.JPG wordt weergegeven
SPOILER: Het is een game voor een grote winkelketen die we momenteel ontwikkelen. Geen commentaar op de grote winkelwagen alsjeblieft ;-)

Op een snelle (en vroege) manier prototypes maken helpt ons om snel grip te krijgen en met weinig moeite te kunnen testen en bijstellen. Snelle iteraties zijn cruciaal, zeker voor het ontwikkelen van games. Ik broed nog op mogelijkheden om LEGO te gebruiken in onze producten zelf, online of fysiek. Voorstellen hebben het om uiteenlopende redenen tot nu toe niet gered. Terwijl het me zo leuk lijkt om op zijn minst een educatieve stop motion movie te maken.


Het LEGO'st was ik eigenlijk nog bij mijn vorige bedrijf Cirquest. Bijna vijftien jaar geleden ontwikkelde ik daar een modulair soort figuren die inmiddels in allerlei huidskleuren en beroepen zijn gegroeid tot een kleurrijke modulaire wereld. Leuk om te zien dat deze 'QB' animatievorm na al die tijd nog steeds gebruikt en uitgebreid wordt, omdat het flexibel, efficiënt en vooral leuk is.


woensdag 22 januari 2014

Anders op weg

Voor de deur staat een lease-auto, maar als het even kan ga ik fietsend naar mijn werk. Niet teveel over nadenken, gewoon opstappen. Onderweg merk je vanzelf hoe heerlijk het is: elk seizoenen is anders en er zijn altijd wel verrassingen. Ik bedoel dan niet zozeer buien of lekke banden, maar meer spelende reetjes naast het fietspad of bekenden die je tegenkomt.

















Zo'n goede gewoonte is niet alleen goed voor mijn conditie, maar ook voor het milieu. Ik heb ook zat slechte gewoontes, dus ik kan me goed voorstellen dat andere forensen juist klakkeloos in de auto stappen. Ook al hebben ze ergens in hun achterhoofd goede voornemens. Cruciale vraag is hoe je je gedrag kunt veranderen?
















Allerlei modellen zie je voorbij zien komen ronde (sheet 3) en rechte (sheet 4). Natuurlijk gaat het om afleren, ontdooien en speels prikkelen, maar ik wilde nu even stilstaan bij de omgeving. Die maakt natuurlijk veel uit. Wanneer een individu in een organisatie in zijn eentje probeert te veranderen is dat extra lastig omdat de omgeving niet meewerkt. Sterker: die verwacht het vertrouwde gedrag. Ze zien je al aankomen, zwetend op de fiets: Waarom dát nou? Is je auto kapot? Even afvallen in januari? Ben je ook van die geitenwollensokken geworden? Doe even normaal, zometeen moet ik zelf ook nog!
















De omgeving kan echter ook andersom werken. Onderzoek toont aan dat de directe sociale omgeving ook een stimulans kan zijn om voornemens waar te maken. En als we het fietsen naar het werk als concreet voorbeeld nemen, wie zou dan dat steuntje in de rug zijn? Volgens mij kinderen, vooral eigenwijze 'tweens' tussen de 8 en de 12. Die zijn van nature geëngageerd, praktisch en stronteigenwijs. Die van mij in ieder geval :)













We hebben een idee uitgewerkt waarbij ouder en (buur)kind spelenderwijs het onderwerp aansnijden en komen tot een soort 'challenge': de ouder gaat slimmer reizen, het kind stelt een (geheim) persoonlijk cadeautje in het vooruitzicht. De challenge loopt uiteraard wat langer, om goed gedrag in te slijpen. Tijdens die periode is uiteraard van alles gegamified, geprikkeld, gemeten, gevisualiseerd en gedeeld.





Het simpele basisidee hadden we twee jaar geleden al, maar het kostte nogal wat papierwerk, CO2-berekeningen, pitches en doorzettingsvermogen voordat we het een stapje verder kunnen brengen. Vandaag werd ik gebeld dat er eindelijk draagvlak en budget is voor een pilot via een aantal scholen! Da's natuurlijk nog maar een eerste stap: we gaan vooral praktisch met de doelgroep aan de slag om te kijken of/hoe het werkt!

We zijn op weg, welke school doet mee?

dinsdag 14 januari 2014

Advocaat van de duivel

Vanmorgen was er wat bijzonders tijdens mijn fietsroute van Zeist naar Utrecht. Bij het PGGM-paleis reed ik in een fuik van protestanten van stichting "Christenen voor Israël". Van alle kanten werd ik toegeroepen dat een boycot verschikkelijk was. Ik kon er nauwelijks doorheen, het leek alsof ik een alpencol aan het beklimmen was.

Eigenlijk was ik het niet met de protestanten eens, maar... Ik voelde goed wat zo'n andere mening met je doet. Groepsdruk, zeker als ze je bijna van je fiets sleuren. Uitstekend om zo je mening aan te scherpen en om te voorkomen dat je in een omgeving van gelijkgestemden maar een beetje meehobbelt.

Bij Bright Alley kom je die 'advocaat van de duivel' ook vaak tegen. Niet alleen bij het onderling sparren, maar ook in de (game)oplossingen, om de beslissing van de deelnemer op scherp te zetten. Bij meer sociale games proberen we hiervoor diverse, multidisciplinaire groepen te vormen. Bij meer individuele games is die advocaat soms ingeblikt: als een antwoordoptie gekozen wordt, legt de game je een tegenargument voor. Klinkt logisch, zat je wel op het goede spoor? Je kunt nu nog terug. Mooie game mechanic, die "double or quits".



Momenteel maken we voor een autobedrijf een module over compliance die er al direct mee begint. Op basis van één eerste stelling belandt je direct in een scenario van tegengeluiden en nuanceringen. Hoofddoel is namelijk niet de kennis over de regeltjes, maar elkaar aanspreken en discussie over dit onderwerp. Juist omdat de waarheid in het midden ligt...

vrijdag 10 januari 2014

Studiepunten voor online colleges

'Revolutionair.' Zo noemt minister Bussemaker online colleges vandaag, op nu.nl en bij DWDD. Ze wil dan ook dat studenten studiepunten kunnen verdienen via online colleges.

Ik schrok nogal van het bericht. Allereerst van het gebruikte woord 'revolutionair'. Voor het opnemen van een college alleen al. Er zijn nu toch wel voldoende voorbeelden waarbij video allang 'gewoon' functioneert. Heel TED, alle MOOC's, de Khan Academy, en zelfs op mijn oude TU Delft bijvoorbeeld zijn ze er serieus en lang mee bezig onder de hippe retronaam Collegerama. Alles kun je terugkijken, tot en met twee uur heerlijk gebrom van Maarten van Rossum uit 2006. Sterker nog: al acht jaar terug werd er geschreven: "Het routinematig opnemen van hoorcolleges is iets wat binnen de universitaire wereld al regelmatig voorkomt." Uit evaluaties kwam duidelijk naar voren wat valkuilen waren en wat vooral de didactische mogelijkheden van toegevoegde interactiviteit.
















En daar komen we bij het punt waar ik eigenlijk van schrok: dat je studiepunten haalt voor het college zelf. Alsof het uitzitten van een college (online of niet) een prestatie is. Of zelfs een activiteit genoemd mag worden! Hoeveel airmiles zou ik dan wel niet verdiend hebben met de eindeloze rij youtube-fimpjes de ik dagelijks verslind? Trapt de minister nu echt in de oeroude valkuil door te focussen op inhoud in plaats van doen en ervaren? Het gaat in mijn opinie eigenlijk alleen om studieactiviteiten, interactie en feedback. En vooruit, ook om een vorm van toetsing achteraf.

Van schrik ben ik er wat dieper ingedoken. Uit het videointerview blijkt gelukkig enige nuance.


De minister wil een miljoen investeren, altijd goed. Ze ziet het als een aanvulling op gewone colleges en werkcolleges in het kader van reguliere opleidingen aan het hoger onderwijs. Ze lijkt niet te beseffen dat online colleges ook interactieve webinars kunnen zijn. Webinars waarin bijvoorbeeld:
  • Deelnemers op basis van hun voorkennis ingedeeld worden in deelgroepen
  • Deelnemers vragen, stemmen op stellingen en testjes doen, op basis waarvan de expert reageert
  • Deelnemers samen opdrachten maken en aan elkaar laten zien en reflecteren 
  • Deelnemers online rollenspelen doen
Eind vorig jaar hebben we in samenwerking met Xwebinar zo'n webinar georganinseerd voor nieuwe lichting medewerkers bij het UWV. Het ging over het juridisch kader van de sociale zekerheid. Niet bepaald een sexy onderwerp, maar we hebben met quizjes, tussenopdrachten en mystery guests er iets moois van gemaakt. Het webinar was ingebed binnen een programma met een studielast van drie uur, waarin deelnemers stapsgewijs werden meegenomen in hogere interactie en complexiteit.















Ondanks vele testrondes waren er op het moment suprême onvoorziene technische problemen aan de (Indiase) kant van de provider. De 140 deelnemers bleven ondanks die hikken gelukkig toch allemaal bij de les en keken zeer positief terug. Een leerzame ervaring, voor henzelf en de opdrachtgever. En voor de minister ;-)

zaterdag 4 januari 2014

Terzijde

Via de Coursera MOOC rond Gamification kwam ik op het spoor van Amy Jo Kim. Een Amerikaanse hoogleraar met een verfrissende, relativerende kijk op gamification. En ook iemand die een veel handiger en generieker taxonomie van game drives heeft ontwikkeld dat het oude model van Bartle. Ze onderscheidt deze vier typen en vooral activiteiten hier.














Maar goed, dat terzijde. Ik wilde het namelijk even hebben over iets dat zij terzijde noemt aan het einde van een lezing die ik terugkeek.


Ze maakt daar een opmerking over het betrekken van de eindgebruikers. Een open deur lijkt het, want we weten door schade en schande dat je ze niet pas aan het einde van een project kunt betrekken om nog 'even' de gebruiksvriendelijkheid te testen. In het kader van User Centered Design zijn ze vanaf het begin van het project betrokken, bijvoorbeeld als persona en gesprekspartner. En over dat laatste meldt Amy Jo Kim dat je dat vooral niet moet doen in een panel, maar op de werkvloer zelf.

Belangrijke nuance die ik uit eigen ervaring alleen maar kan onderschrijven. Niet alleen zie je dan veel meer context en interactie, maar volgens mij zijn de mensen dan ook meer in hun element en eerlijker. Ik zou zelfs nog een stapje verder willen gaan. Bij een project voor een verzekeraar kregen we de meeste houvast niet eens op de werkvloer, maar in de pendelbus naar het station. Pas daar kwamen de twijfels en passies goed los. Wat toen een terzijde leek, werd de basis van het succes!

vrijdag 3 januari 2014

Toekomst

Ik werd geattandeerd dat er een item over gamification bij Eén Vandaag was. Horst Streck heeft ruim ervaring met games, maar toch was ik niet zo enthousiast. Interessant vond ik het onderdeel over hoe het middelbaar onderwijs schorvoetend richting games beweegt en wat daar drempels zijn. Vooral COTS games en rollenspellen kwamen aan de orde, en hoe docenten hiermee omgaan.













Zo'n item is maar kort en voor een brede doelgroep, dus ik moet niet te kritisch zijn. De gamification van de samenleving die was aangekondigd vond ik niet uit de verf komen: geen verfrissende of prikkeldende soundbytes of vergezichten als ooit Jane McGonigal. Als leek achter de buis zou ik toch mijn schouders ophalen aan het einde van het itempje, als Horst Streck de glijbaan weer omhoog glijdt. En als Google Glass en performance support meteen onder gamification geschaard worden komt het mij wel wat hyperig over.

Voor het brede perspectief is het misschien goed om wat nader te kijken naar de hypes en trends in het onderwijs die door Kennisnet worden beschreven. Gamification komt hier uiteraard ook aan bod.












Vooruitkijken blijft moeilijk, benieuwd hoe ik over vijf jaar m'n blogjes teruglees... In dat licht vond ik het prachtig om te zien hoe Asimov veertig jaar geleden de toekomst van nu prachtig voorspelde!

donderdag 2 januari 2014

PowerApp

Omdat het gedachtegoed rond 70-20-10 steeds verder doorsijpelt, komt ik steeds meer vragen tegen rond 'permanente actualiteit'. Hoe creëer je ruimte voor professionalisering in de dagelijkse drukte? Wat stimuleert medewerkers zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun kennisniveau? Hoe wapen je medewerkers tegen veeleisende kenniseisen?

  


Als antwoord op die vragen ontwikkelden we met Achmea Academy een ‘Power App’. Thermometers in de app geven de medewerker een indicatie van actuele kennis op vier terreinen. Wie niets doet, ziet het niveau langzaam afnemen, (analoog met de bekende ‘vergeetcurve’ van Ebbinghaus). Een slimme toepassing van gamification dus.



Naast inzicht in zijn kennisniveau, biedt de app de medewerker  allerlei mogelijkheden om te groeien tijdens het dagelijkse werk. Medewerkers dagen elkaar onderling uit voor kleine kennis-battles. Ze lezen en reageren op korte nieuwsberichten en stellingen. Ze gaan zelfs eigen kennis toevoegen en elkaar waardering geven voor in de praktijk vertoonde kennis.


Alle korte interacties zijn speels weergegeven in deze gamified app. De app is de ruggegraat voor het stimuleren van de, door de AFM bij Achmea vereiste, Permanente Actualiteit. Door slimme rapportages geeft de PowerApp snel inzicht in kennislacunes binnen een groep, waardoor managers eventuele aanvullende leerinterventies gericht kunnen inzetten.



Wat het project voor mij vooral zo mooi maakt is de samenwerking met organisatie. Aan de ene kant zijn gebruikers, managers en betrokkenen bij de Academy bijzonder betrokken en enthousiast. Aan de andere kant wordt er tegelijkertijd ook kritisch de vinger aan de pols gehouden. Uitgebreide statistische analyses en diepteinterviews komen terug in een stevig evaluatierapport van ruim 40 pagina's. Het is zonder meer positief, maar beschrijft ook de tekortkomingen en doet aanbevelingen voor uitbouw in een volgende fase. Fijn om daar samen de tanden in te mogen zetten!