woensdag 8 april 2009

Recommender Systems

Leuk om even stil te staan bij de ontwikkelingen van de sociale leeromgevingen. Naast alle goeds en hoopvols, zie ik ook een ondergewaardeerd ingredient: het automatisch, persoonlijk filteren van de informatiestroom. In het Engels recommender system. Al jarenlang wordt op allerlei sites bijgehouden wie wat hoe waardeert, om zo wat structuur en vooral filtering aan te brengen in de informatieberg. Het meest gebruikte voorbeeld is Amazon, met al z'n recensies en tips. Zelf vind ik tweakers.net fascinerend met het oog op de verschillende generaties moderators, moderators van moderators, etcetera.











In veel sociale leeromgevingen volg je wel personen, projecten of onderwerpen, het filteren is nog erg rudimentair op dit vlak. Je loopt zeker niet snel tegen onverwachte, maar daarom juist frisse, complemetaire en waardevolle zaken aan, behalve als je veel tijd in steekt in het rondgrazen. Terwijl juist het zeven van goudklompjes kennis uit die woestijn van informatie zo cruciaal is.

Afgelopen weken heb ik twee sites getest die op het vlak van recommender systems een stuk verder zijn. Allereerst het nieuwe intiatief van Ilse media: Goeie vraag. De site heet misleidend "Stel je vraag aan heel Nederland!"









Maar dat is nou juist wat er NIET gebeurt, er wordt zwaar gefilterd. Je meldt je aan als vragensteller of beantwoorder met een mailadres. Dat wordt vervolgens (als je niet uitkijkt) intensief gebruikt. Niet alleen om de reacties op je vraag of antwoord te vermelden, maar ook om je te wijzen op nieuwe mogelijk interessante zaken. Het systeem leert van je acties, of ze nu expliciet zijn (bijvoorbeeld het beoordelen van antwoorden op jouw vraag) of meer impliciet (bijvoorbeeld het doorklikken op een selectie van vragen die je wordt voorgelegd).

Wat verder toch ook in deze aanlooptijd wel aardig blijkt te werken is het waarderen, en vooral het behalen van punten en daaraan gekoppelde levels. Ik wilde bijvoorbeeld meteen stemmen op anderen, maar kreeg de melding 'Sorry, je moet niveau 2 zijn om te stemmen'. Het is in die zin wel wat geavanceerder dan het voorbeeld Google Answers dat van 2003 tot 2006 de weg bereidde voor veel expertsites als deze.

Ik heb zelf twee vragen voorgelegd, een luchtige ('waarom hebben varkens krulstaartjes?') en een inhoudelijk serieuze ('kan die populier worden geknot?'). Opvallend dat de antwoorden in dezelfde smaak zijn als de vraag: op de eerste vraag komen hilarische antwoorden, wat de site 'fun' maakt, bijvoorbeeld "Het kan zijn dat dit een soort bumper is. Als een ander varken ertegenaan loopt, dan veert dat mee." De tweede vraag is helemaal de andere pool, en leidt snel tot een serie meningen. Inhoudelijk relevant en interessant, maar helaas zeer tegenstrijdig. Zoals het hoort moet ik zelf de knoop (boom) doorhakken.










Meer verfrissend vind ik toch Hunch. Net gelanceerd door de oprichtster van Flickr, dus belast met hoge verwachtingen. Het is een frisse, strakke site die eigenlijk andersom werkt dan de reguliere expertsites hierboven. 'Alle' antwoorden zijn al geschreven, nu jouw vraag nog. Als je aangeeft over welk onderwerp je twijfelt en glij je via een beslisboom naar een antwoord.









Hoewel de praktijk natuurlijk (nog) iets minder rooskleurig is, is het toch verbluffend hoe geavanceerd het systeem in elkaar zit. De vragen en beslisbomen worden door gebruikers gemaakt, handmatig bijgeschaafd, en ook automatisch bijgeslepen, door de waardering van de antwoorden. De antwoorden bestaan uit een range aan opties, allemaal met voors en tegens beschreven, ook uiteraard weer door de gebruikers zelf. In de termen van Hunch ben je letterlijk een 'teacher'.

Bijzonder is de serie vragen die je als bezoeker krijgt voorgelegd om een profiel te vormen. Het lijkt een serie volstrekt willekeurige stellingen, bijvoorbeeld "Which of these lettuces would you usually prefer on a salad?", met sappige plaatjes erbij. Toen ik wat vragen serieus had ingevuld, bleek dat het systeem toch al snel voor mij relevante thema's kon filteren. Nou ja, op die ene na dan: 'Which breakup phrase should I use?' Het lukt zo snel, omdat ik lijk op anderen die voor mij een dergelijk profiel hadden, en die daarmee kennelijk ook dezelfde thema's interessant vonden.









Toen ik de ambitieuze en brede opzet hoorde, deed me denken aan het Chinese orakel I-tsjing. Een orakel is het nog net niet, maar het kan zeker groeien en geslepen worden tot een groeidiamant. De enige achillishiel, ook hierbij weer, blijft het initiatief en ambitieniveau van de bezoekers. Dat wordt gestimuleerd, onder andere met allerlei medailles. Ik heb 317 "banjo's" verdiend...

1 opmerking:

  1. Anoniem9/4/09

    Benieuwd naar Hunch, kan me niet voorstellen dat het echt (ECHT) werkt...

    Hans

    BeantwoordenVerwijderen